Het was vrijdagmiddag, 7 februari, als afdeling Kust de procedure stormtij kust voor maandag 10 februari activeerde. Die maandag werd immers een waterstand van 5,60 meter TAW of meer verwacht door de combinatie van het stormweer en springtij (periode waarin het verschil tussen laagwater en hoogwater het grootst is. Het hoogwater is dan hoger dan gemiddeld, het laagwater lager dan gemiddeld).  Alle kustgemeenten, hulpdiensten en instanties die acties moeten ondernemen, ontvingen het bericht van stormtij kust. De havendammen in Oostende werden op zondagvoormiddag al afgesloten voor het publiek. In Nieuwpoort en Blankenberge werden de staketsels afgesloten en in Wenduine gingen de mobiele keringen dicht op maandagvoormiddag.

Impact op de scheepvaart

De Gemeenschappelijke Nautische Autoriteit (GNA, de nautische samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland voor een vlot en veilig scheepvaartverkeer) besliste schepen van 290 meter en meer en schepen die veel wind vangen, zoals roll-on-roll-off, voorlopig niet meer door te laten. Die schepen moesten voor anker blijven liggen op zee of mochten de havens niet uitvaren. Voor de beloodsing van kleinere schepen werd de situatie op de voet gevolgd. Op zondag en ook de dagen erna werden de loodsposten af en toe gestaakt. Op dat moment werden wel Loodsen op Afstand (LOA) ingezet. Bij LOA zorgen loodsen vanuit de verkeerscentrale in Zeebrugge dat de schepen veilig binnen kunnen varen. Ook zijn verschillende loodsen meegevaren naar de volgende haven.

De veerdiensten van VLOOT aan de kust en in Antwerpen ondervonden hinder door de storm en de hoge waterstanden.

Vessel Traffic Systems (VTS) monitort en begeleidt de scheepvaart vanuit de verkeerscentrales. De verkeersleiders houden altijd, maar nog meer in geval van storm, de schepen in de gaten die voor anker liggen. Het Maritiem Reddings- en Coördinatie Centrum (MRCC) hield, zoals steeds, goed in de gaten wat er op zee gebeurde. Er werden geen noemenswaardige incidenten gemeld. Wel zijn er enkele schepen door hun anker gegaan, maar ook dat leidde niet tot hinder: die schepen driften dan gecontroleerd rond op zee.

Oceanografisch Meteorologisch Station (OMS)

De weersomstandigheden werden nauwgezet opgevolgd door de meteorologen van het Oceanografisch Meteorologisch Station (OMS) in Oostende. Je kan stellen dat zij het goede weer maken, al moeten ze dus soms ook stormweer aankondigen. Ze beschikken over real-time gegevens van het hele Meetnet Vlaamse Banken (een netwerk van meetpalen en boeien op zee, meteoparken aan wal en een computernetwerk in Oostende) en de daaraan gekoppelde meetnetten van de Nederlandse Rijkswaterstaat. Ze monitoren de golfhoogte, getij, windrichting, windkracht en de zichtbaarheid op zee. Vier keer per dag verspreiden zij berichten aan de professionele gebruikers van Vloot, Loodswezen, Scheepvaartbegeleiding, de havenbesturen en de beroepszeevaart.

Na de storm

Ciara liet, zoals verwacht, haar sporen na aan de kust. Op heel wat plaatsen zijn er opnieuw kliffen ontstaan door het hoog water en de kracht van de golven. De opgehoogde stranden hebben tijdens de storm de golfkracht goed opgevangen en vermeden dat er schade of wateroverlast ontstond ter hoogte van de zeedijk. Vanaf deze week zal afdeling Kust de kliffen breken om de veiligheid voor wandelaars op het strand te verzekeren.

Na de stormperiode zal de volledige kustlijn vanuit een vliegtuig opgemeten worden om een beeld te krijgen op de gevolgen van de storm op vlak van kustveiligheid. Waar mogelijk zal gerekend worden op het natuurlijk herstel van het strand door het terugbrengen van het zand vanuit diepere zones via de getijdenwerking. Op andere plaatsen zal een herstelsuppletie uitgevoerd worden.

In Blankenberge zorgde Ciara dan weer voor verzanding van de havengeul. Bij laag water komt een deel van het zand boven het wateroppervlak te liggen. Voor scheepvaart die de haven binnen of buiten wil varen is het opletten geblazen. Bij hoog tij is er met de nodige voorzichtigheid doorgang mogelijk, bij laag tij is de haven ontoegankelijk. Van zodra het weer het toe laat zal de havengeul gebaggerd worden. Het wegwerken van het zand zal zo’n drie à vier weken duren. We werken zo snel mogelijk aan een veilige doorgang voor de scheepvaart. Het gebaggerde zand zal opgespoten en verspreid worden op het strand vóór centrum Blankenberge om daar de nodige bescherming te bieden tegen overstromingen vanuit zee.

Het MRCC verzorgt de officiële berichtgeving aan de scheepvaartsector. Een LED-bord op de kop van het staketsel maakt de ondiepte kenbaar aan de binnenkomende vaartuigen.

MDK werkt ondertussen ook aan een structurele oplossing voor het terugkerend probleem van de verzanding van de havengeul. Er komt een nieuwe strekdam ten westen van de havengeul. Die dam zal het zandtransport langs de kust beter tegenhouden en zo de verzanding van de haven sterk verminderen.